Ekwador. Zaledwie 110 km na północ od Quito. Malownicza dolina Valle del Amanecer (Dolina Świtu), na wysokości 2565 m n.p.m., wokół góry, jeziora i rzeki. W Otavalo trwa indiański targ, największy tego typu w całej Ameryce Południowej. Wciąż żywa kultura i obecność Indian kichwa sprawia, że to miejsce jest naprawdę wyjątkowe.
OTAVALO – niewielkie miasto położone dwie godziny drogi od Quito. Liczy 40 tysięcy mieszkańców. Dzięki bogactwu historycznemu, kulturowemu i ekonomicznemu, jakim może się poszczycić, nazywane jest stolicą wielu kultur. Zamieszkuje tu indiańska społeczność kichwa, uchodząca za najlepiej prosperującą wśród rdzennym mieszkańców Ameryki.
Dojazd z Quito – autobusy odjeżdżają z północnego dworca Terminal Carcelén. Cena: około 3 USD. W autobusie często sprzedawane są produkty spożywcze. Polecam świeże, pyszne soki z kokosa lub tamaryndowca.
OTAVALO DAWNIEJ
Otavalo jest wyjątkowe, bo i jego mieszkańcy tacy są. Przodkowie dzisiejszych Indian Otavalo zamieszkiwali region Imbabura jeszcze przed przybyciem Inków. Już wtedy ich gospodarka oparta była na produkcji i przędzy tkanin oraz na handlu. To właśnie dzięki tym tradycjom, które przetrwały do dziś, społeczność kichwa jest najlepiej prosperującą wśród Indian obu Ameryk.
TKACTWO
W tradycji Indian Otavalo przykłada się ogromną wagę do tkactwa. To oni dostarczali inkaskim elitom bawełniane i wełniane wyroby w zamian za zachowanie względnej autonomii. Hiszpanie, którzy podbili dzisiejszy Ekwador, podobnie jak Inkowie, zaczęli eksploatować miejscowych. Na tych terenach nie odkryto złóż cennych kruszców, a więc pod względem bogactwa nie dorównywały one Peru czy Boliwii. W połowie XVI wieku zaczęły powstawać warsztaty tkackie, które zaspakajały zapotrzebowanie całej kolonii. Obsługiwali je indiańscy niewolnicy a ich wyroby określano jako najlepsze w całym regionie. Po zakończeniu hiszpańskiej ekspansji wielu Indian w dalszym ciągu pracowało dla białych osadników – byli to peoni, a także pracownicy warsztatów tekstylnych, przy których hodowano owce. Do obowiązków Indian należało strzyżenie, czyszczenie wełny i wyrób nici. Hiszpanie sprawowali kontrolę nad ziemią, ludźmi i wszelką ich działalnością. Praca często porównywana była do wyroku kary śmierci, ze względu na długi wymiar godzin, skromne wyżywienie i złe traktowanie. Mimo tego, obecnie przywiązanie do tradycji tkactwa w regionie jest tak duże, że niemalże w każdym domu znajdują się narzędzia przeznaczone do wyrobu materiałów i obok rolnictwa jest to główne zajęcie i sposób zarobkowania.
OTAVALO DZIŚ
Otavalo jest ośrodkiem administracyjnym, handlowym i kościelnym, a 70 % jego mieszkańców to ludność rdzenna, która zasiedla również okoliczne wioski. Miasto stanowi interesujący przykład miejsca, w którym żyją obok siebie Metysi i Indianie. Ci drudzy w ostatnim okresie mają znaczny wpływ na jego gospodarkę i politykę, a także w dużym stopniu przyczyniają się do rozwoju całego regionu i angażują się w życie publiczne. W 2000 roku burmistrzem Otavalo został Indianin kichwa, Mario Conejo. Sprawował także dwie kolejne kadencje.
WIĘCEJ O OTAVALO
- Coraz więcej młodych mieszkańców Otavalo przyjmuje zachodni styl ubierania się, ale spora część Indian nadal przykłada dużą wagę do tradycyjnego ubioru. Charakteryzuje się on elegancją i starannym wykonaniem oraz dbałością o wszelkie szczegóły. Mężczyźni noszą białe koszule i spodnie, oraz wełniane poncza i kapelusze ciemnego koloru. Nieodzownym dopełnieniem męskiego stroju jest długi warkocz. Z kolei kobiekty noszą białe koszule ozdobione haftem i długie, ciemne spódnice. Dopełnieniem jest piękna biżuteria: kolczyki w kolorze złota i naszyjniki wykonane z koralików. Najpopularniejszym obuwiem są espadryle: damskie są przeważnie granatowe a męskie białe.
JESZCZE WIĘCEJ CIEKAWOSTEK
- W Otavalo można usłyszeć dwa języki, które mają status urzędowych. Są to: język hiszpańśki oraz kichwa.
- Targ indiański mieści się na Plaza de Ponchos i sąsiadujących z nim uliczkach. Najlepiej przyjechać tu w sobotę, ale w pozostałe dni tygodnia też z powodzeniem można zrobić zakupy. Należy pamiętać, że im wcześniejsza godzina, tym lepiej (targ funkcjonuje mniej więcej do 18.00).
- Jak to zwykle bywa w Ameryce Łacińskiej, nie znajdziecie tutaj cen. Przed zakupami warto popracować nad umiejętnością negocjacji 😉 Opory przed targowaniem się najlepiej zostawić w domu. Indianie Otavalo znają wartość swojej pracy i nie zejdą poniżej ceny, którą uważają za godną. Mi udało się zbić cenę o 1/3, co uważam za całkiem dobry wynik. Warto też nauczyć się podstawowych słów po hiszpańsku.
- Wyroby sztuki użytkowej, poncza, szale, kapelusze, instrumenty muzyczne czy etniczną biżuterię wytwarzają głównie rodziny z okolicznych miejscowości. Zdarza się, że każda wioska specjalizuje się w produkcji jednego rodzaju artykułów, a w pracę zaangażowana jest cała rodzina (kilka tysięcy rodzinnych firm).
- Jeśli lubicie takie klimaty i wybieracie się do Ameryki Środkowej (albo i nie!), z pewnością zainteresuje Was inny duży i słynny targ w miejscowości Chichicastenango w Gwatemali.
LAGUNA DE SAN PABLO I WULKAN IMBABURA
Za kilka dolarów w 10 minut można dojechać z Otavalo taksówką (lub autobusem, ale trzeba spory kawałek przejść pieszo) w niesamowite miejsce: Laguna de San Pablo, nad którą wznosi się nieczynny wulkan Imbabura (4600 m n.p.m.) Nawet jeśli macie niewiele czasu, warto przyjechać tu choćby na chwilę, przepłynąć się łódką, spróbować ekwadorskiej kuchni serwowanej przez tutejsze gospodynie (3 USD za dwa dania i deser), albo po prostu POPATRZEĆ.
