W sercu Limy, nieopodal głównego placu Plaza Mayor znajdziecie drzwi prowadzące do innego świata. Po przekroczeniu czerwonej bramy nic nie jest już takie, jak po drugiej stronie. Orientalne lampiony, egzotyczne zapachy i smaki, amulety przynoszące szczęście, charakterystyczna muzyka, znaki zamiast liter oraz dominujący kolor czerwony to znak, że przenosimy się do Chin. A właściwie do chińskiej dzielnicy, czyli el Barrio Chino, która wita gości następującymi słowami: Wszyscy jesteśmy równi pod tym samym niebem.
DZIELNICA CHIŃSKA (EL BARRIO CHINO) – dzielnica imigrantów przybyłych do Peru z Chin, głównie z prowincji Kanton w XIX wieku. Usytuowana jest w bliskim sąsiedztwie Playa Mayor (Główny Plac) w Limie, przy ulicy Ucayali. Sercem Barrio Chino jest calle Capón, która stanowi ośrodek handlowy, finansowy i gastronomiczny.
DZIELNICA CHIŃSKA DAWNIEJ
Pierwsi imigranci z Chin dotarli do Peru w połowie XIX wieku. W ich ojczyźnie pogłębiał się wówczas kryzys ekonomiczno-społeczny. Chińczycy przybyli w ściśle określonym celu: mieli pracować na wybrzeżu, na licznych plantacjach trzciny cukrowej i bawełny, przy budowie trakcji kolejowych oraz przy wydobyciu guano. W ówczesnym Peru brakowało rąk do pracy, co spowodowane było zakazem niewolnictwa po uzyskaniu niepodległości w 1821 roku i oficjalnym jego zniesieniem w 1854 roku. Pomysł sprowadzenia Chińczyków Peruwiańczycy podpatrzyli na Kubie, która już w 1847 r. zatrudniła na swych plantacjach przybyszów z Azji. W 1849 r. do Peru przybyła pierwsza grupa Chińczyków, a w przeciągu 25 lat dotarło ich aż 100 tysięcy, głównie młodych mężczyzn. Podróż z Chin do Peru trwała ponad 120 dni, wielu imigrantów umierało na pokładzie statków z powodu nadużyć kapitanów, skromnego wyżywienia, zdarzały się też samobójstwa. Ich sytuacja w nowym miejscu nie była godna pozazdroszczenia: można powiedzieć, że stawali się niemalże niewolnikami, ponieważ z powodu bardzo skromnego wyżywienia zadłużali się u właścicieli hacjend i plantacji (patrones), którzy przedłużali im ośmioletnie kontrakty, aby wyegzekwować dług.
DZIELNICA CHIŃSKA DZIŚ
Po zakończeniu kontraktu większość Chińczyków porzucała pracę w rolnictwie i emigrowała do miast, głównie do Limy. Głównym źródłem utrzymania stał się handel. Imigranci z Chin zaczęli otwierać też restauracje cieszące się dużą popularnością wśród Peruwiańczyków, ze względu na niską cenę i na to, że serwowane dania były czymś nowym i egzotycznym. Chińczycy osiedlali się w pobliżu ścisłego centrum Limy i zajęli część miasta mogącą poszczycić się architekturą kolonialną i z czasów republiki. Było to miejsce popularne wśród bohemy, artystów i intelektualistów. Otwarte tu herbaciarnie, cukiernie i restauracje serwujące kuchnię będącą mieszanką smaków chińskich i peruwiańskich stały się wizytówką tego miejsca.
WIĘCEJ O CHIŃSKIEJ DZIELNICY
- Sercem chińskiej dzielnicy w Limie jest calle Capón, ciągnąca się tuż za charakterystycznym dla kultury chińskiej łukiem. Nazwa ulicy pochodzi od czasownika caponar (kastrować) i nawiązuje do historii tego miejsca. Tutaj bowiem kastrowało się świnie.
- Zgodnie z legendą, Budda tuż przed śmiercią zaprosił do siebie wszystkie zwierzęta, aby się z nimi pożegnać i obdarować je prezentami. Zjawiło się 12 zwierząt: szczur, bawół, tygrys, zając, smok, wąż, koń, koza, małpa, kogut, pies i świnia. W nagrodę Budda przypisał każdemu inny rok, który zawsze będzie do nich należał i da im nieśmiertelność. Osoby urodzone w roku danego zwierzęcia posiadają jego cechy i przypisane mu wzorce zachowania. W trakcie spaceru po ulicy Capón warto patrzeć pod nogi i przyjrzeć się symbolom chińskiego horoskopu.
- CHIFAS to restauracje serwujące peruwiańską wersję kuchni chińskiej. Nazwa pochodzi od kantońskich słów chi oraz fan co oznacza jeść ryż. Chifas są bardzo popularne w całym Peru, tylko w Limie jest ich już ponad 6 tysięcy. Kuchnia serwowana w chifas uważana jest już za typowy element peruwiańskiej gastronomii.
JESZCZE WIĘCEJ CIEKAWOSTEK
- Chińska Brama zdobi el Barrio Chino od 12 listopada 1971 roku. Składają się na nią dwie ośmiometrowe kolumny podtrzymującą 13-metrową część górną. Bramę wykonano z marmuru i drewnianych zdobień. Na bramie można dostrzec dwa napisy: Wszyscy jesteśmy równi pod tym samym niebem oraz Długiego życia i prosperity. Brama jest prezentem od społeczności chińskiej w Limie z okazji 150-lecia imigracji. W tym samym czasie odnowiono także ulicę Capón, która stała się deptakiem, na którym widnieją wyryte imiona sponsorów i chińskie motywy.
- 13 grudnia 2017 roku przy bramie ustawiono rzeźby przedstawiające lwy (1.8 m i 2,5 tony). To opiekunowie Chińskiej Dzielnicy i jej gości. Zwiastują Pokój, Szczęście, Prosperity i Dobrobyt.
- W el Barrio Chino mieści się najstarsza w Ameryce Południowej świątynia taoistyczna z 1868 roku, w której czci się Kuang Kong, bóstwo opiekujące się biznesem, ogniskiem domowym i sprawiedliwością. Godziny otwarcia można sprawdzić na facebookowym profilu świątyni.
- Obecnie szacuje się, że w Peru około 2 500 000 osób ma chińskiego przodka, co stanowi 2% społeczności peruwiańskiej.
- Na wyspie San Lorenzo, nieopodal Limy znaleziono pochowek z Chińczykiem, przy ktorym znaleziono jego rzeczy osobiste takie jak pałeczki i kontrakt z 1855 roku. Wiąże się to z tym, że imigranci z Chin nie będąc katolikami, grzebani byli w pobliżu miejsca, gdzie pracowali np. przy hacjendach.
- Oprócz słynnych chifas w Peru bardzo popularny jest pan con chicharrón, czyli wieprzowina serwowana w bułce. Przy głównym placu Plaza Mayor w Limie mieści się słynny bar el Chinito (Chińczyk), gdzie warto spróbować tego specjału, który również kuchnia peruwiańska zawdzięcza przybyszom z kraju smoka.
